7. Professionele cultuur

Binnen een (school-)organisatie staat de kwaliteit van het onderwijs centraal, maar krijgt ook de structuur en de cultuur veel aandacht. Zo ook op De Plantage. De structuur van onze school gaat bijvoorbeeld over de wijze waarop de taken zijn verdeeld en de manier waarop dit is vastgelegd (denk hierbij aan plannen, procedures, actielijsten). De cultuur van de school gaat over het gedrag van de mensen of, meer specifiek, het gedrag wat we in de school met elkaar delen. Die cultuur wordt vaak onbewust of half bewust doorgegeven of gedeeld. Het heeft alles te maken met één van de vijf centrale thema's van ons schoolplan: 'persoonlijk leiderschap'.

Aanpassing 2023: CorDeo wil een organisatie zijn waar mensen graag komen en blijven werken. Dat vraagt om goed werkgeverschap en ruimte om te leren in vertrouwen, voor zowel studenten als werknemers. Daarbij is aandacht voor het welbevinden en vitaliteit van alle medewerkers - ondersteund door een heldere (arbeidsmarkt) communicatie - van groot belang. Op basis van relevant intern en extern onderzoek – zoals bijvoorbeeld het onderzoek dat we met TNO hebben uitgevoerd - ontwikkelen we hiervoor integraal beleid.  Wij willen een school zijn waar collega’s kunnen werken in een professionele cultuur waarin sprake is van professioneel gedrag. Professioneel gedrag laat zich kenmerken door een aantal criteria.

In bovenstaande definitie zien wij twee belangrijke hoofdthema’s waarop wij onszelf op De Plantage willen (blijven) ontwikkelen, namelijk: ‘persoonlijk leiderschap’, ‘samen werken en leren’. Op bestuursniveau zijn ‘een sterke schoolleider’ en 'goed werkgeverschap' ook een belangrijk thema. 

Persoonlijk leiderschap
Persoonlijk leiderschap houdt in dat je je leven en je werk aanpast aan jouw persoonlijk visie, belangrijkste waarden en jouw doel. God heeft ieder van ons geschapen met een bedoeling, verstand, kwaliteiten en unieke eigenschappen. Hoe blijf je, in de waan van alle dag, dichtbij jouw 'bedoeling’? Hoe blijf je in balans? Persoonlijk leiderschap gaat erover dat je in de situatie waarin je zit, ongeacht of je daar nou zelf voor gekozen hebt of niet, verantwoordelijkheid neemt voor de keuzes die je maakt, ook als dat soms moeilijk en pijnlijk is. Waar geloof ik in? Wat kan ik?  Wat vind ik? Welke invloed heb ik en neem ik? zijn vragen die je in staat stellen om steeds vanuit de juiste b(B)ron keuzes te maken en/of positie te nemen. De mate van invloed is sterk afhankelijk van de mate waarin je beschikt over zelfinzicht en de mate waarin regelruimte- en/of mogelijkheden worden gezien of ervaren. We willen een cultuur stimuleren waarin bij iedereen, van leerling tot schoolleider, persoonlijk leiderschap zichtbaar is, gestimuleerd en gevoed wordt. 

Samen werken en samen leren
Samen werken en leren heeft als doel elkaar beter te maken. Het betekent dat je als onderwijsprofessional er op uit bent opgedane kennis en ervaring te delen en je verder te ontwikkelen, ten bate van de leerlingen, je collega’s en het vakgebied. Wij willen het best denkbare onderwijs voor onze leerlingen, daarom zijn wij als professionals voortdurend op zoek naar wat werkt. We delen ervaringen en goede verhalen c.q. voorbeelden, zoeken naar relevante onderzoeken en onderwijsliteratuur en delen vraagstukken met collega’s of leggen deze voor aan ouders of leerlingen. We luisteren naar elkaars visies en overtuigingen, niet om ons eigen gelijk te halen, maar op het vinden van nieuwe manieren om beter aan te kunnen sluiten op wat de leerling/groep/leerkracht/school nodig heeft. Dat doen wij allereerst binnen het team en waar mogelijk ook met collega’s van andere CorDeo scholen of partnerscholen, zo verbreden wij onze blik en ontdekken we wat mogelijk is. 

Om dit mogelijk te maken, zijn een goede werkgever en een sterke schoolleider van belang. De schoolleider staat daarom met regelmaat stil bij de voortgang en resultaten van het eigen werk: het eigen functioneren in relatie tot de doelen van de school, de doelen van CorDeo en de eigen groei en ontwikkeling. Daarnaast zet de schoolleiding samen met het bestuur in op goed werkgeverschap. We willen dat iedereen die op onze school werkt trots is dat hij/zij onderdeel is van het team en blij is met de waardering en ontwikkelmogelijkheden die hij/zij krijgt. Aanpassing 2023: CorDeo is hiermee een aantrekkelijke werkgever & opleider en straalt dit ook uit naar buiten. Dit draagt bij aan het behouden van werknemers en aantrekken van nieuwe werknemers. 

Professionele cultuur: ontwikkeling, professionalisering en begeleiding
In de dagelijkse schoolpraktijk is het aan de orde van dag dat medewerkers stil staan bij voortgang & resultaten van eigen hun handelen. Alle personeelsleden werken met persoonlijke doelen die iets zeggen van een eigen ambitie in combinatie met de schoolontwikkeling. Tijdens de gesprekken die onderdeel zijn van 'persoonlijke professionele gesprekkencyclus' komen welbevinden, persoonlijke en professionele ontwikkelingen en resultaatgerichte resultaten die hiermee samenhangen aan de orde. De gesprekken die worden gevoerd, binnen een cyclus van 3 jaar, zijn voortgangs-, functionerings- en beoordelingsgesprekken. Binnen deze cyclus is er aandacht voor feedback (360 graden), collegiale consultatie en visitatie. 

Daarnaast is er de wens om binnen de professionele leergemeenschappen (PLG) meer aandacht te hebben voor het delen van persoonlijke professionele doelen, bijvoorbeeld door het plegen van intervisie. In de PLG maar ook in de projectgroepen, die werken aan een afgebakende (onderzoeks) opdracht, krijgt het bestuderen van relevant onderzoek en relevante literatuur aandacht. Personeelsleden worden gestimuleerd om zowel literatuur- als praktijkonderzoek te plegen. Op De Plantage wordt al voorzichtig onderzoeksmatig gewerkt door het personeel en de leerlingen. De mate en kwaliteit van onderzoeksmatig werken kan nog verbeterd worden. Hierbij is het delen van vraagstukken door de directie/beleidsteam met collega's gebruikelijk. Het betrekken van leerlingen en ouders is incidenteel aan de orde, maar de wens is om daar meer structuur en continuïteit in aan te brengen. Een stap die daarin al is genomen is het instellen van een leerlingenraad en het houden van een inhoudelijke ouderavond ten bate van een nieuw identiteitsprofiel.

Voor wat betreft het delen van ervaringen, resultaten en goede verhalen/voorbeelden is dit onderdeel van de cultuur en structuur op De Plantage. Vooral binnen informele setting vindt dit plaats, bijvoorbeeld bij een weekopening en lunch-/koffiemomenten, maar ook binnen de meer 'formele' setting van teambesprekingen, bijeenkomsten van de PLG etc. Tijdens studiedagen wordt structureel ruimte gemaakt voor het delen van ervaringen en expertise.

Op De Plantage streven we naar en werken we aan een professionele cultuur, waarbinnen professioneel en persoonlijk leiderschap prominente thema's zijn. In deze paragraaf beschrijven we concrete doelen voor de komende jaren.

In hoofdstuk 3.2 beschreven we de vijf thema's die de komende vier jaren centraal staan op De Plantage. Het onderdeel 'professioneel en persoonlijk leiderschap' wordt in hoofdstuk 7.1 verder uitgewerkt. We hebben de volgende doelen gesteld in het kader van 'professioneel en persoonlijk leiderschap' als onderdeel van een professionele cultuur.